尋找秦人祖先流放途中落腳地 最早的縣制從這里起源
原標(biao)題:古坡(po)蒼蒼


王琪
坡(po)(po)無(wu)今古,但此(ci)地(di)卻名古坡(po)(po)。好像它是(shi)天下所有坡(po)(po)的(de)(de)(de)祖宗,隱(yin)隱(yin)中透露著一種唯我獨(du)尊(zun)的(de)(de)(de)霸氣(qi)(qi)以及滄海桑田(tian)的(de)(de)(de)老氣(qi)(qi)。只是(shi)如今它像一位(wei)(wei)隱(yin)居(ju)山中的(de)(de)(de)高士,一位(wei)(wei)固守(shou)清貧的(de)(de)(de)君子,淡漠地(di)坐在朱圉山的(de)(de)(de)深(shen)處(chu),回憶(yi)前朝往事,靜觀花開花謝。
古坡是甘谷縣(xian)南(nan)部(bu)山區的一(yi)個(ge)小(xiao)鄉,距縣(xian)城30公(gong)里(li),東(dong)連秦州(zhou),西接武山,南(nan)通禮(li)縣(xian),所以又(you)稱“四縣(xian)梁(liang)”。在(zai)我的印象中(zhong),它(ta)以貧(pin)瘠(ji)出名而又(you)風景秀麗,歷史悠(you)久而又(you)文明流失。古與今,美與丑,愛與恨(hen),悲(bei)與喜(xi),文明與愚昧,農(nong)耕與游牧,傳統與現代,蒼(cang)涼(liang)與悲(bei)壯,都在(zai)這里(li)交(jiao)錯、糾結,也在(zai)這里(li)滲透、融合。它(ta)就(jiu)像一(yi)幅古畫,卻(que)又(you)被一(yi)個(ge)調皮的少年,拿(na)著一(yi)支五彩的畫筆,在(zai)這幅畫上肆意涂抹,把它(ta)渲(xuan)染得多情又(you)無情,深邃又(you)浮淺,美麗又(you)丑陋,難(nan)舍又(you)難(nan)忘。
然(ran)而,古(gu)坡(po)(po)(po)更為人們(men)所津津樂道的(de)(de)(de)(de)是(shi),它(ta)秀絕的(de)(de)(de)(de)自(zi)然(ran)風光和蘊藏(zang)的(de)(de)(de)(de)歷史(shi)文(wen)化(hua)。春(chun)末夏初(chu)之時,淺秋濃夏之際(ji),是(shi)古(gu)坡(po)(po)(po)一年中(zhong)最為優美、最為舒適的(de)(de)(de)(de)季節。深(shen)藍(lan)的(de)(de)(de)(de)天(tian)空(kong),潔凈的(de)(de)(de)(de)山(shan)水(shui)(shui)(shui),豐茂的(de)(de)(de)(de)林草,清新的(de)(de)(de)(de)空(kong)氣,讓古(gu)坡(po)(po)(po)沉靜若水(shui)(shui)(shui),多情(qing)似夢。而滿山(shan)遍(bian)野的(de)(de)(de)(de)奇峰怪石、幽(you)谷甘泉,以及紛至(zhi)沓來的(de)(de)(de)(de)白云游(you)魚、牛羊(yang)牧童,又(you)讓古(gu)坡(po)(po)(po)五彩繽(bin)紛,美不勝收。每至(zhi)此時,一撥又(you)一撥的(de)(de)(de)(de)游(you)人,帶(dai)著閑(xian)適的(de)(de)(de)(de)心(xin)情(qing),邁著從容的(de)(de)(de)(de)步(bu)履,紛紛來到古(gu)坡(po)(po)(po),沿著古(gu)坡(po)(po)(po)河的(de)(de)(de)(de)流水(shui)(shui)(shui),或尋幽(you),或探勝,或叩問生命的(de)(de)(de)(de)真意(yi),或尋訪前世的(de)(de)(de)(de)遺夢。
悠悠的(de)(de)(de)古(gu)(gu)坡(po)(po)(po)河(he)(he),從瘦驢嶺一(yi)(yi)(yi)(yi)路逶迤而(er)(er)來,幽幽咽(yan)咽(yan),柔腸百結(jie),好像(xiang)一(yi)(yi)(yi)(yi)位(wei)(wei)(wei)遲暮的(de)(de)(de)美(mei)(mei)人(ren)(ren),訴說著滿腹的(de)(de)(de)心(xin)事,卻又(you)(you)(you)葳(wei)蕤了(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)坡(po)(po)(po)又(you)(you)(you)一(yi)(yi)(yi)(yi)坡(po)(po)(po)的(de)(de)(de)芳草(cao),茂(mao)盛了(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)山又(you)(you)(you)一(yi)(yi)(yi)(yi)山的(de)(de)(de)樹(shu)木,歡快(kuai)了(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)圈又(you)(you)(you)一(yi)(yi)(yi)(yi)圈的(de)(de)(de)牛羊,亦養育了(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)茬(cha)又(you)(you)(you)一(yi)(yi)(yi)(yi)茬(cha)的(de)(de)(de)古(gu)(gu)坡(po)(po)(po)人(ren)(ren)。然(ran)而(er)(er),當清癯的(de)(de)(de)古(gu)(gu)坡(po)(po)(po)河(he)(he)走出古(gu)(gu)坡(po)(po)(po),跨過(guo)關(guan)(guan)子,進入天(tian)水后,它(ta)就(jiu)成了(le)著名(ming)的(de)(de)(de)耤河(he)(he)。耤河(he)(he)是(shi)關(guan)(guan)子的(de)(de)(de)金湯,也是(shi)秦(qin)州的(de)(de)(de)護城河(he)(he)。然(ran)而(er)(er),在世(shi)人(ren)(ren)的(de)(de)(de)心(xin)目中(zhong),她更像(xiang)一(yi)(yi)(yi)(yi)位(wei)(wei)(wei)風姿綽約的(de)(de)(de)美(mei)(mei)人(ren)(ren),一(yi)(yi)(yi)(yi)位(wei)(wei)(wei)風情萬種的(de)(de)(de)佳(jia)人(ren)(ren),孕(yun)育了(le)一(yi)(yi)(yi)(yi)座中(zhong)國(guo)歷史文化名(ming)城天(tian)水。耤河(he)(he)芳名(ming)遠播,婦孺皆知。然(ran)而(er)(er),卻沒(mei)有人(ren)(ren)記起(qi)古(gu)(gu)坡(po)(po)(po)河(he)(he),古(gu)(gu)坡(po)(po)(po)有一(yi)(yi)(yi)(yi)種被世(shi)人(ren)(ren)遺忘的(de)(de)(de)感覺。
古坡(po)(po)河不(bu)但孕育了(le)一(yi)(yi)座(zuo)歷史文化(hua)名城,而且還是中(zhong)國(guo)第一(yi)(yi)個(ge)封建(jian)王朝秦的(de)(de)搖(yao)籃(lan)。據發(fa)現的(de)(de)清華簡(jian)揭(jie)秘,早在(zai)3100年(nian)前,被周(zhou)成王從山(shan)東流放到西方(fang)的(de)(de)秦先(xian)人,最初的(de)(de)落腳地,就(jiu)在(zai)甘肅甘谷朱圉山(shan)主峰石鼓山(shan)下的(de)(de)古坡(po)(po)一(yi)(yi)帶(dai)。清華簡(jian)《系(xi)年(nian)》第三章中(zhong)記(ji)載:“飛廉(lian)東逃于商(shang)盍(奄(yan))氏。成王伐商(shang)盍,殺飛廉(lian),西遷商(shang)盍之民于邾圉以(yi)御奴之戎(rong),是秦先(xian)人。”這些秦先(xian)人以(yi)戴罪之身,肩負(fu)周(zhou)王室抵御西戎(rong)的(de)(de)使命(ming),以(yi)蒼莽(mang)的(de)(de)朱圉山(shan)脈為屏障,以(yi)水草豐茂的(de)(de)古坡(po)(po)草原為家園,櫛(zhi)風(feng)沐雨(yu),篳路藍縷,開拓進取(qu),不(bu)斷(duan)強盛。石鼓山(shan)下,有他(ta)(ta)們(men)(men)厲(li)兵秣馬(ma)的(de)(de)吶喊,古坡(po)(po)河畔,有他(ta)(ta)們(men)(men)人歡馬(ma)叫的(de)(de)熱鬧。他(ta)(ta)們(men)(men)在(zai)這里建(jian)立了(le)中(zhong)國(guo)歷史上的(de)(de)第一(yi)(yi)個(ge)縣(xian)——冀縣(xian)。而八九(jiu)百年(nian)后(hou),他(ta)(ta)們(men)(men)的(de)(de)后(hou)人中(zhong)一(yi)(yi)個(ge)叫嬴政(zheng)的(de)(de)人,更在(zai)咸陽(yang)建(jian)立了(le)中(zhong)國(guo)封建(jian)時代的(de)(de)第一(yi)(yi)個(ge)帝國(guo)——秦。當后(hou)世不(bu)厭其煩地評價這位始皇帝的(de)(de)功過是非時,卻忘記(ji)了(le)秦先(xian)人最初成長的(de)(de)故鄉,古坡(po)(po)。古坡(po)(po)再一(yi)(yi)次被世人久(jiu)久(jiu)地遺忘了(le)。
秦人(ren)(ren)遠去了,只留(liu)下那(nei)些讓后人(ren)(ren)至(zhi)今(jin)懷(huai)想不(bu)已的(de)(de)(de)(de)地(di)名(ming)(ming),諸如(ru)石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)、景墩梁、牧馬(ma)梁、上店(dian)子、下店(dian)子、大卜峪(yu)、瓦泉峪(yu)等(deng)(deng),而(er)(er)尤以石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)最(zui)為著名(ming)(ming),著名(ming)(ming)得(de)(de)連那(nei)部白(bai)(bai)發三(san)千丈的(de)(de)(de)(de)《水(shui)經(jing)注》里(li),都記載著它的(de)(de)(de)(de)故(gu)事:“山(shan)(shan)(shan)在梧中聚,有(you)(you)石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)不(bu)擊自(zi)鳴(ming),鳴(ming)則兵(bing)起。漢成帝鴻嘉三(san)年,天水(shui)冀南山(shan)(shan)(shan)有(you)(you)大石(shi)(shi)(shi)(shi)自(zi)鳴(ming),聲(sheng)隱(yin)隱(yin)如(ru)雷(lei),有(you)(you)頃(qing)止,聞(wen)于平襄二百(bai)(bai)四十里(li),野雞皆鳴(ming)。石(shi)(shi)(shi)(shi)長丈三(san)尺,廣厚略等(deng)(deng),在崖勒,去地(di)百(bai)(bai)余丈,民俗(su)名(ming)(ming)曰石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)。”石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)是朱圉山(shan)(shan)(shan)最(zui)高峰,海拔2625米,山(shan)(shan)(shan)峰陡峭,人(ren)(ren)跡罕(han)至(zhi),遠望如(ru)石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu),近(jin)看似臥(wo)牛,茂林幽泉,森秀(xiu)無比(bi)。初春時節,萬(wan)物透綠而(er)(er)石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)白(bai)(bai)雪(xue)皚(ai)(ai)皚(ai)(ai);大雨前夕,飛鳥翱翔而(er)(er)山(shan)(shan)(shan)上煙云彌(mi)漫。更(geng)為神奇(qi)的(de)(de)(de)(de)是,山(shan)(shan)(shan)丘之(zhi)(zhi)巔,突(tu)兀一(yi)(yi)石(shi)(shi)(shi)(shi),酷似一(yi)(yi)頭臥(wo)北朝(chao)南的(de)(de)(de)(de)耕牛,翹(qiao)首(shou)做犀牛望月之(zhi)(zhi)狀,人(ren)(ren)稱臥(wo)牛山(shan)(shan)(shan)。臥(wo)牛山(shan)(shan)(shan)石(shi)(shi)(shi)(shi)頸之(zhi)(zhi)下,有(you)(you)一(yi)(yi)巨(ju)石(shi)(shi)(shi)(shi),其面圓而(er)(er)平,每當正午陽光直(zhi)射之(zhi)(zhi)時,遠遠望去,石(shi)(shi)(shi)(shi)面宛如(ru)獸皮(pi)所蒙(meng),恰如(ru)一(yi)(yi)面威風(feng)(feng)凜(lin)凜(lin)的(de)(de)(de)(de)巨(ju)型(xing)戰鼓(gu),恍惚(hu)之(zhi)(zhi)中,有(you)(you)如(ru)雷(lei)聲(sheng)隱(yin)隱(yin)而(er)(er)來(lai),民呼之(zhi)(zhi)曰石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu),石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)因(yin)此得(de)(de)名(ming)(ming)。石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)素來(lai)以厚重的(de)(de)(de)(de)人(ren)(ren)文歷史和優(you)美(mei)的(de)(de)(de)(de)草原風(feng)(feng)光而(er)(er)著稱,尤為聞(wen)名(ming)(ming)的(de)(de)(de)(de)“石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)擎雪(xue)”,自(zi)古就是“甘谷八景”之(zhi)(zhi)一(yi)(yi)。千百(bai)(bai)年來(lai),石(shi)(shi)(shi)(shi)鼓(gu)山(shan)(shan)(shan)甘愿舍棄繁華(hua),遠離人(ren)(ren)世,在淡(dan)泊(bo)寧靜的(de)(de)(de)(de)歲月中,固執而(er)(er)堅定地(di)守(shou)望古坡(po),守(shou)望古坡(po)人(ren)(ren)家。
有(you)人(ren)家的(de)地(di)方,就(jiu)有(you)香火,就(jiu)有(you)寺(si)廟(miao)(miao),位(wei)于(yu)古坡河畔的(de)黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)寺(si)始建于(yu)元至正元年(nian)。寺(si)在潭(tan)(tan)(tan)(tan)水(shui)之上,依山就(jiu)勢,潭(tan)(tan)(tan)(tan)極深,水(shui)極清,故觀(guan)之如(ru)黑水(shui),所(suo)以當地(di)人(ren)就(jiu)取名黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)寺(si)。相傳黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)寺(si)西側,有(you)烏(wu)龍(long)江曲回東(dong)流(liu)(liu),并在此(ci)聚水(shui)成泉(quan),疊為三(san)(san)潭(tan)(tan)(tan)(tan),潭(tan)(tan)(tan)(tan)水(shui)清冽,潭(tan)(tan)(tan)(tan)深莫(mo)測,俗稱(cheng)“黑三(san)(san)潭(tan)(tan)(tan)(tan)”。邑人(ren)安履祥有(you)《黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)三(san)(san)疊》詩吟(yin)此(ci):“江瀑級無數,飛流(liu)(liu)此(ci)最高。潭(tan)(tan)(tan)(tan)深不(bu)可(ke)測,碧(bi)水(shui)鳴如(ru)嗥。絮浪(lang)奔銀線,雪(xue)珠滾石(shi)槽。靜觀(guan)深自得,獨立唱秋濤。”傳說(shuo)中有(you)一(yi)和尚(shang)來潭(tan)(tan)(tan)(tan)中取水(shui),不(bu)小(xiao)心(xin)將水(shui)桶掉入潭(tan)(tan)(tan)(tan)中,他打撈了七七四十(shi)九天,依然不(bu)見(jian)水(shui)桶蹤影(ying),第五十(shi)天,從東(dong)海傳來消(xiao)息(xi),木桶已(yi)流(liu)(liu)入東(dong)海龍(long)王(wang)的(de)宮殿(dian)。當地(di)人(ren)據此(ci),興(xing)建了黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)寺(si)。如(ru)今(jin),黑潭(tan)(tan)(tan)(tan)寺(si)祥云普照,一(yi)派(pai)寧靜悠遠,只是(shi)關于(yu)這段寺(si)廟(miao)(miao)來歷的(de)傳說(shuo),已(yi)漸(jian)漸(jian)被人(ren)淡忘(wang)。
然而,淡忘的(de),終究要被(bei)記起,錯過(guo)的(de),也(ye)必(bi)定能再重逢。昨(zuo)日(ri)的(de)古坡,已(yi)隨時光(guang)沉淀為(wei)一(yi)(yi)冊典(dian)籍(ji)、一(yi)(yi)曲笛吟(yin)、一(yi)(yi)朵(duo)睡蓮。今(jin)日(ri)的(de)古坡,已(yi)被(bei)千年風(feng)雨打(da)磨得瑩潤(run)如玉,古樸如歌,潔凈如初。明(ming)日(ri)的(de)古坡,也(ye)必(bi)將(jiang)在世(shi)人(ren)的(de)注視下,成為(wei)一(yi)(yi)道(dao)別樣(yang)的(de)風(feng)景(jing)。
蒼蒼古坡,悠(you)悠(you)此情!
- 2024-05-14李天銘∶用心守護峭壁上的石窟
- 2024-05-14【文化中國行】匠心“守”藝 “ 漆”彩人生
- 2024-04-23清朝最后一個省級貢院在甘肅 主打給風云人物當伯樂
- 2024-04-23兩千年前絲路驛站容納力驚人 一天接待千余人不在話下
西北角
中國甘(gan)肅(su)網(wang)微(wei)信
微博(bo)甘(gan)肅
學習強國
今日頭條號(hao)





